Đền Ngọc Sơn ở đâu là câu hỏi được nhiều du khách quan tâm khi lên kế hoạch khám phá Hà Nội. Nằm trên đảo nhỏ giữa hồ Hoàn Kiếm, đền Ngọc Sơn không chỉ là biểu tượng văn hóa, lịch sử mà còn là điểm đến linh thiêng, thu hút đông đảo người dân và khách thập phương đến thắp hương, chiêm bái.
Đền Ngọc Sơn ở đâu? Ngôi đền tọa lạc trên Đảo Ngọc, nằm giữa Hồ Hoàn Kiếm – trái tim thủ đô Hà Nội. Được xây dựng từ thế kỷ XIX, đền Ngọc Sơn gắn liền với các biểu tượng văn hóa như Tháp Bút, Cầu Thê Húc, Đài Nghiên và Đình Trấn Ba, tạo nên quần thể kiến trúc hài hòa giữa thiên nhiên và tâm linh.
Trải qua nhiều lần trùng tu, nơi đây không chỉ là điểm hành hương linh thiêng mà còn là địa điểm du lịch nổi bật tại Hà Nội. Năm 2013, đền chính thức được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt, khẳng định giá trị lịch sử – văn hóa lâu đời.
Đền Ngọc Sơn thờ ai? Nơi đây thờ Đức Thánh Trần (Trần Hưng Đạo), Văn Xương Đế Quân – vị thần chủ về học vấn và công danh, cùng các ban thờ Phật, Thánh Mẫu và Công Đồng. Hệ thống hoành phi, câu đối, kiến trúc tại đền thể hiện rõ triết lý Tam giáo đồng nguyên: Nho – Phật – Đạo, tạo nên bản sắc văn hóa độc đáo riêng của người Việt.
Giờ mở cửa đền Ngọc Sơn được duy trì xuyên suốt cả tuần để phục vụ khách tham quan và chiêm bái. Cụ thể, từ thứ Hai đến thứ Sáu, đền đón khách từ 7h00 đến 18h00. Riêng thứ Bảy và Chủ nhật, thời gian mở cửa kéo dài đến 21h00, rất thuận tiện cho những ai muốn ghé thăm vào buổi tối.
Du khách khi tham quan toàn bộ quần thể kiến trúc, đặc biệt là Đắc Nguyệt Lâu, cần mua vé vào cổng. Tuy nhiên, nếu chỉ đến Cầu Thê Húc, bạn không cần mua vé. Mức giá vé tham quan đền Ngọc Sơn được quy định như sau:
Với lịch mở cửa linh hoạt và mức vé hợp lý, đền Ngọc Sơn là lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn khám phá giá trị tâm linh và văn hóa đặc trưng của Thủ đô Hà Nội.
Đền Ngọc Sơn – một trong những biểu tượng văn hóa tâm linh đặc sắc của Hà Nội – được hình thành từ thế kỷ XIX. Ban đầu, nơi đây được gọi là chùa Ngọc Sơn, nhưng vì chủ yếu thờ hai vị thần là Văn Xương Đế Quân – vị thần bảo hộ văn chương, thi cử và Trần Hưng Đạo – vị anh hùng dân tộc đánh bại quân Nguyên thế kỷ XIII, nên về sau được đổi tên thành đền Ngọc Sơn.
Trước đó, vào thời nhà Lý, khu vực này từng được gọi là Ngọc Tượng, sau đổi thành Ngọc Sơn dưới triều Trần để tưởng nhớ những vị anh hùng đã ngã xuống trong cuộc kháng chiến chống quân Mông – Nguyên. Tuy nhiên, ngôi đền ban đầu đã bị sụp đổ theo thời gian.
>>>Tìm hiểu sâu hơn tại đây: Chùa Ngọc Hoàng ở đâu? Cùng tìm hiểu lịch sử ngôi chùa này
Đến thời vua Vĩnh Hựu nhà Lê (1735–1739), chúa Trịnh Giang cho xây dựng cung Khánh Thụy trên nền đất cũ. Cung điện này sau đó bị tàn phá dưới triều Lê Chiêu Thống. Người dân làng Tả Khánh đã cùng nhau dựng lại một ngôi đền nhỏ tên Khánh Thụy, tọa lạc tại ngõ Hàng Hành (phường Hàng Trống, quận Hoàn Kiếm), như một nỗ lực gìn giữ ký ức lịch sử nơi này.
Bước ngoặt lớn nhất trong hành trình phục dựng đền Ngọc Sơn đến vào năm 1865, khi nhà nho nổi tiếng Nguyễn Văn Siêu tiến hành trùng tu và mở rộng toàn bộ kiến trúc. Ông cho đắp thêm đất quanh đảo, xây kè đá bao quanh, dựng đình Trấn Ba, đồng thời cho xây cầu Thê Húc – cây cầu đỏ cong mềm mại nối liền đảo Ngọc với bờ Đông hồ Hoàn Kiếm.
Từ đó, quần thể đền Ngọc Sơn – cầu Thê Húc – Tháp Bút – Đài Nghiên ra đời, trở thành điểm đến không thể thiếu trong hành trình khám phá thủ đô.
Khám phá vẻ đẹp kiến trúc của đền Ngọc Sơn, du khách sẽ bị cuốn hút bởi sự giao hòa tinh tế giữa nét cổ kính Á Đông và biểu tượng văn hóa ngàn năm Thăng Long.
Trải qua nhiều lần tu bổ và đổi tên, đền Ngọc Sơn vẫn giữ nguyên nét cổ kính, trang nghiêm với lối thiết kế truyền thống độc đáo. Đền được xây dựng theo kiến trúc hình chữ Tam, gồm ba khu vực chính là bái đường, trung đường và hậu cung, tạo thành một tổng thể hài hòa và cân đối.
Ngay khi bước qua cổng, du khách sẽ bắt gặp bức tường với bảng rồng, bảng hổ và hai câu đối nói về chí hướng học hành, mang đậm tinh thần Nho giáo. Tiếp đó, cầu Thê Húc uốn cong như vầng trăng nối liền bờ hồ với đảo Ngọc – nơi đền tọa lạc.
Trên cầu là lối dẫn đến Đắc Nguyệt Lâu, công trình hai tầng mái được trang trí bằng họa tiết mây và tranh đắp nổi như Long Mã Hà Đồ và Thần Quy Lạc Thư, mang tính biểu tượng cao.
Ngoài ra, phía Nam đền còn có đình Trấn Ba – một công trình kiến trúc hình vuông với tám mái, được nâng đỡ bởi bốn cột đá bên ngoài và bốn cột gỗ bên trong, tượng trưng cho sự vững chãi như sóng biển bị chắn lại.
Không chỉ nổi bật với kiến trúc bên trong, đền Ngọc Sơn còn được bao quanh bởi ba công trình mang tính biểu tượng lâu đời, tạo thành quần thể văn hóa đặc sắc giữa lòng Hà Nội.
Tháp Bút – biểu tượng của tri thức
Nằm ngay tại lối vào khu di tích, Tháp Bút cao khoảng 9m, được xây dựng trên nền đá tượng trưng cho núi Độc Tôn. Trên thân tháp có khắc bốn chữ “Tả Thanh Thiên” – nghĩa là “viết lên trời xanh”, thể hiện khát vọng của nho sĩ xưa về con đường công danh đỗ đạt.
Đài Nghiên – tinh hoa văn hóa Việt
Ngay dưới chân Tháp Bút là Đài Nghiên, được chạm khắc từ đá xanh và đặt trên lưng ba con thiềm thừ. Trên mặt nghiêng có khắc bài văn do Nguyễn Văn Siêu – người tu sửa đền năm 1865 – sáng tác. Nếu đến đúng giờ ngọ, bạn sẽ thấy bóng Tháp Bút rọi xuống đúng tâm Đài Nghiên – một hiện tượng độc đáo hiếm gặp.
Cầu Thê Húc – cây cầu đón ánh mặt trời
Cầu Thê Húc được làm bằng gỗ sơn đỏ, cong cong duyên dáng như lưỡi liềm hay thân tôm. Tên gọi Thê Húc nghĩa là “nơi đón ánh mặt trời sớm mai”, tượng trưng cho sự khởi đầu tươi sáng và kết nối tâm linh giữa con người và thần linh. Đây cũng chính là con đường dẫn du khách bước vào đền Ngọc Sơn – nơi lưu giữ ký ức lịch sử và niềm tự hào dân tộc.
Vào những dịp lễ Tết hoặc các ngày quan trọng trong năm, đền Ngọc Sơn Hồ Hoàn Kiếm trở thành điểm đến linh thiêng thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương đến dâng lễ, cầu xin lộc, cầu bình an và may mắn. Đây cũng là nơi lý tưởng để các sĩ tử đến khấn vái cầu mong thi cử thành công, đỗ đạt như ý.
Khi đi lễ tại đền Ngọc Sơn, việc chuẩn bị lễ vật phù hợp và trang trọng rất được chú trọng. Một trong những món lễ phổ biến và được nhiều người lựa chọn chính là oản lễ, bởi ngoài vẻ đẹp tinh tế, oản lễ còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thể hiện tấm lòng thành kính với các bậc thần linh.
Tại đền, du khách có thể thực hiện các bài văn khấn đền Ngọc Sơn theo từng mục đích và khu vực thờ tự cụ thể. Ba bài văn khấn được sử dụng phổ biến nhất bao gồm:
Những bài văn khấn này không chỉ phù hợp với đền Ngọc Sơn mà còn có thể áp dụng tại nhiều đền chùa linh thiêng khác trên khắp Hà Nội và toàn quốc, giúp người đi lễ gửi gắm thành tâm và mong cầu những điều tốt đẹp trong cuộc sống.
>>>Tìm hiểu sâu hơn tại đây: Tu Viện Khánh An ở đâu? Gợi ý lịch trình tham quan
Đền Ngọc Sơn ở đâu không chỉ đơn thuần là câu trả lời về vị trí địa lý mà còn là hành trình khám phá giá trị văn hóa đặc sắc của Hà Nội. Khi đến đây, bạn sẽ cảm nhận được không khí thanh tịnh, hòa mình vào truyền thống tín ngưỡng lâu đời và tận hưởng khung cảnh tuyệt đẹp quanh hồ Hoàn Kiếm. Hãy lên lịch ghé thăm đền Ngọc Sơn để có trải nghiệm khó quên.
Bình Luận